Atatürk’ün Erzurum’a gelişinin 96. Yıldönümü

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Erzurum’a gelişinin

96. yıldönümü dolasıyla Erzurum’da tören düzenlendi. İstanbulkapı’da düzenlenen törene Erzurum Valisi Dr. Ahmet Altıparmak, 9. Kolordu Komutanı Korgeneral Şeref Öngay, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ile kamu kurum müdürleri ve askeri erkan katıldı. Temsili olarak İstanbulkapı'nın içerisinde geçen protokol ve beraberindekiler, 9. Kolordu Komutanlığı Bandosu'nun çaldığı marşlar eşliğinde, Gez Mahallesi ve Hastaneler Caddesi'nden yürüyerek, Havuzbaşı'na geldi. Burada düzenlenen törende Başkan Sekmen, günün anlam ve önemini belirten bir konuşma yaptı. 3 Temmuz 1919 tarihinin önemine vurgu yapan Başkan Sekmen, şunları kaydetti: “Tarih 3 Temmuz 1919’dur. O, kutlu ve tarihi günde davet edenle davet edilenin, vatansever Erzurum insanı ile Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Paşa’nın Palandöken Dağı eteklerinde birbirlerine kavuşarak, bütünleşerek Millî Mücadele hareketini bu tarihî Müslüman-Türk coğrafyasında, Erzurum’da başlatmışlardır. 3 Temmuz 1919 günü Erzurum’da bir millet hareketi başlamış ve bu hareket Millî Mücadele boyunca bütün vatan sathına yayılmıştır. Mustafa Kemal Paşa ve Erzurum insanını bu coğrafyada bir araya getiren, bu birlikteliğin gerçekleşmesinin temel amacı Türkiye’nin bütünlüğünü, milletin bağımsızlığını yeniden elde etmesi ve millet egemenliğe dayalı, bağımsız Türk Devleti’nin ebedî-müddet yaşaması ideali olmuştur.  1919 Türkiyesi’ndeki şartları milli duyarlılıkla tespit eden Mustafa Kemal Paşa, memleketin çeşitli bölgelerinde kurulan milli hareketler arasında Erzurum’u seçerek buradaki milli teşkilatın başına geçmesi şüphesiz Erzurum insanına duyduğu bağlılığın, güven duygusunun bir ifadesi olduğu tarihi bir gerçektir.”

ERZURUM VE MİLLİ MÜCADELE HAREKETİ

Başkan Sekmen, Mustafa Kemal Paşa’nın yürüttüğü milli mücadele hareketini şöyle anlattı:

“Mustafa Kemal Paşa, Samsun’a ayak bastığının altıncı gününde Erzurum’daki 15. Kolordu Kumandanı Kazım Karabekir Paşa’ya çektiği şifrede Milli mücadele hareketini kısaca şöyle tanımlıyordu: ‘Bununla beraber umutlar kaybolmuş değildir. Bu durumdan memleketi ancak Türk Milletinin bağımsız yaşamak şuuru ve mücadele azmi kurtarabilecektir. Bu şuur ve azimle memleketin muhtelif bölgelerinde kurulmuş olan Müdafaayı Hukuk Cemiyetleri ile kendini göstermektedir. Ben bu durumu buradan izlemekte ve bu kuruluşların kuvvetli olduğunu görmekteyim. Bunlardan biri Balıkesir’de kurulan Redd-i İlhak Cemiyeti öteki de Erzurum’daki Müdafaayı Hukuk Cemiyeti’dir.’ Mustafa Kemal Paşa, Erzurum’da gördüğü ilgi ve alakayı 1924 sonbaharı gezilerinde Erzurum’a ikinci kez giderek halka yaptığı konuşmalarında şöyle anlatır: ‘Benim buraya gelişim, bütün milletin ateşten bir çember içine alınmış olduğu bir zamana rastladı. Bütün millet bu çemberin içinden nasıl çıkacağını düşünüyordu. Memleketin batısı düşman ayaklarına terk edilmiş ve oradaki halk silaha sarılmış, buranın ahalisi ise memleketin felaketten kurtulması için ayağa kalkmış bir durumdaydı. Ben işte böyle bir zamanda Erzurum’a geldim. Burada gördüğüm içtenlik, mertlik, gönülden bağlılık, benim memleketi kurtarmak için her türlü özveriyi yapmam konusundaki azim ve gücümü artırmıştı.’ Mustafa Kemal Paşa, Türk milli mücadelesini Erzurum’dan başlatmıştır.”

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ÜN ERZURUM’A BAKIŞ AÇISI

Başkan Sekmen, törende yaptığı konuşmada, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Erzurum’a bakış açısını dile getirdi. Sekmen, sözlerini şöyle sürdürdü: “Erzurum’un o tarihlerde işgal altında bulunmaması, çok güvendiği dava ve silah arkadaşı olan Kazım Karabekir Paşa’nın 15. Kolordu Kumandanı olarak Erzurum’da bulunması, Erzurum’un en teşkilatlı vilayetlerden yani Vilâyât-ı Şarkiye-i Müdafaayı Hukuk Cemiyeti’nin yoğun çalışması, Mustafa Kemal Paşa’nın Erzurum’u seçmesinin sebeplerinden sayılabilir.

Mustafa Kemal Paşa Nutuk’ta Erzurum’u şöyle anlatıyor: ‘Çok sevdiğim askerlik görevimden ayrıldıktan sonra bütün Erzurum halkının ve Vilâyât-ı Şarkiye-i Müdafaayı Hukuk Milliye  Cemiyeti’nin Erzurum şubesinin bana karşı pek açık olarak gösterdikleri güven ve yakınlığın ben de bıraktığı unutulmaz hatırayı açıkça belirtmeyi görev sayarım. Cemiyetin Erzurum şubesinden aldığım 10 Temmuz 1919 tarihli yazıda cemiyetin başına geçerek yönetim kurulu başkanlığını kabul etmemi teklif ediyorlar, birlikte çalışmak üzere seçtikleri beş kişinin adlarını bildiriyorlardı. Bu beş kişi Raif Efendi, Emekli Binbaşı Süleyman Bey, Emekli Binbaşı Kazım Bey, Albayrak Gazetesi Müdürü Süleyman Necati Bey, Dursunbeyzade Cevat Beyler idi.’ Mustafa Kemal Paşa’nın siyasi hayatında Erzurum’un çok büyük yeri ve önemi söz konusudur. Erzurum’un vatansever insanı Mustafa Kemal Paşa’yı millî mücadelenin lideri olarak görmek ve bu kıvancı yaşamak düşüncesi ile 10 Temmuz 1919’da milli teşkilatı olan Vilâyât-ı Şarkiye-i Müdafaayı Hukuk Cemiyeti’nin başkanlığına getirmiştir.”

“ERZURUM, ATATÜRK’Ü ASLA UNUTMAZ”

“Kongre sonunda millî mücadelenin ilk hükümeti olan 9 kişilik Temsil Heyeti’nin başkanlığına da Mustafa Kemal Paşa getirilmiştir” diyen Başkan Sekmen, sözlerini şöyle tamamladı: “Erzurum insanı Mustafa Kemal Paşa’ya 27 Ağustos 1919’da Erzurum’un fahri hemşeriliği payesini vermiş ve Kasım 1919 tarihinde yapılan seçimlerde Son Osmanlı Mebuslar Meclisi’ne de Erzurum mebusu olarak seçmiştir. Bağımsızlık davasına inanmış yüce Türk milleti ile bu kutlu davanın, milli mücadelenin önderi Mustafa Kemal Paşa ile birlikte bundan 96 yıl önce 3 Temmuz 1919’da başlatılan Türk milli mücadelesi, kongre salonlarına, meclis kürsülerine, cephelere taşınarak milli hedefe ulaşılmış, millet egemenliğine dayalı, bağımsız yeni bir Türk devletinin temelleri atılmıştır.” Törenin ardından Vali Altıparmak, Öngay Paşa, Başkan Sekmen ve beraberindekiler, Atatürk Evi'ni ziyaret etti.