Törenler ilk olarak Havuzbaşı’nda başladı. Erzurum Valisi Okay Memiş, 9. Kolordu Komutanı Tümgeneral Veli Tarakçı ve Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen’in de katıldığı törende ilk olarak Atatürk Anıtı’na çelenk konuldu. Saygı duruşu ve akabinde okunan İstiklal Marşı sonrası Başkan Mehmet Sekmen, günün anlam ve önemini belirten bir konuşma yaptı. Başkan Sekmen, şunları kaydetti: “İstiklal ve istikbalimize göz dikmiş olan emperyalist güçlere her ne surette olursa olsun teslim olmayacağımızın fiili anlamda beyanı olan Milli Mücadele süreci, günümüzden tam 101 yıl önce Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışıyla başlar. O dönem buhranlı bir dönemdir. Bir tarafta yara almış, dağılmış ve yenilmiş bir ordu, diğer tarafta hürriyetinden ve bağımsızlık aşkından asla taviz vermeyecek, güçlü bir imana sahip, inançlı bir millet vardır. Bütün bu gelişmeler karşısında vatanına sahip çıkmak üzere harekete geçen milletimiz, her yerde Müdafaayı Hukuk Cemiyetleri kurdu. Erzurum Müdafaayı Hukuk Cemiyeti de, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgesi dâhil, bölge illerinden gelen delegelerle, Erzurum’da büyük bir kongre düzenledi. İşte, o karanlık günlerde, Mustafa Kemal Paşa, 3. Ordu Müfettişi sıfatıyla, Millî Mücadele’yi teşkilâtlandırmak üzere, İstanbul’dan, vapurla Anadolu’ya gönderildi. Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıktı. Havza-Amasya-Tokat-Sivas-Erzincan üzerinden 3 Temmuz 1919 günü Erzurum’a geldi. 23 Temmuz’da toplanan Erzurum Kongresi’ne Başkan seçildi. Mustafa Kemal Paşa’nın genel durumu izah eden açılış konuşmasından sonra çalışmalara geçildi. 7 Ağustos 1919’da sona eren kongrede alınan kararlar milletimizin kurtuluşunu ve Cumhuriyetimizin doğuşunu sağladı.
Aziz milletimiz, Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün etrafında kenetlenerek milli direnci başlattı.”
“ERZURUM KONGRESİ; BAĞIMSIZLIK UĞRUNA EDİLEN KUTLU BİR YEMİNDİR”
Başkan Mehmet Sekmen, “Bu aziz millet ki; şan ve şeref dolu geçmişinden aldığı ilhamla her türlü işgale ve sömürü girişimine, eziyete ve esarete, zulme ve zalime karşı duruş göstermesini bilmiş bir millettir. İşte Erzurum Kongresi’yle yükselen ruh, aslında necip milletimizin iman dolu göğsünde taşıdığı milli ruhun ta kendisidir. Erzurum Kongresi; bağımsızlık uğruna edilen kutlu bir yemindir. Erzurum Kongresi; dalga-dalga büyüyerek cennet vatanın her yanına ulaşan güçlü bir sestir. Erzurum Kongresi; Anadolu topraklarında filizlenip kök salan ve buram-buram Cumhuriyet kokan o tohumun ismidir. Erzurum Kongresi; milletimizi Anadolu’dan silip süpürmek isteyenlere karşı sergilenen sarsılmaz bir duruşun adıdır. Erzurum Kongresi; milli andımızdır, azmimiz ve kararlılığımızdır. Mukaddes ve muazzez vatan topraklarını işgale yeltenen emperyalist güçlere hadlerini bir kez daha bildirdiğimiz onurlu bir direnç olmakla birlikte. Erzurum Kongresi; aynı zamanda şeref ve haysiyet dolu bir şahlanışın da fotoğrafıdır. Erzurum Kongresi; her türlü zorluğun üstesinden gelmektir. Erzurum Kongresi; manda ve himayeyi telkin eden gafil ve sefil çağrıları kahramanlık sesleriyle bastırmak… Ve vatan üzerinde hain emeller besleyenlerin kesinlikle bozguna uğrayacaklarını tüm dünyaya tek bir ağızdan haykırmaktır… Erzurum Kongresi ile ortaya koyulan cesaret öylesine büyüktür ki; bedeli bağımsızlık uğruna verilecek candır, candan geçmektir, toprağa düşmektir.”
“BU AZİZ MİLLETİN DAVASI VATAN VE HÜRRİYET DAVASIDIR”
Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen, konuşmasında Erzurum Kongresi’nde alınan kararlara vurgu yaptı. Başkan Sekmen, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bundan 101 yıl önce tam da bugün toplanan Erzurum Kongresi’nde alınan kararlar aslında çok açıktır: Kongrede denilmiştir ki: ‘Milli sınırlar içerisinde vatan bir bütündür, asla bölünemez!’ ‘Manda ve himaye kesinlikle kabul edilemez!’ ‘Ve Milli İradeyi hâkim kılmak; en büyük esastır!’ İşte bu kararlar; necip Türk Milleti’nin katline ferman yazmaya çalışanlara vurulmuş en büyük darbe olmuştur. Dolayısıyla Erzurum Kongresi Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna giden yolda atılmış en önemli ve en büyük adımdır. Çünkü arkasında azim vardır, kararlılık vardır. Hürriyet sevdası vardır, vatan aşkı vardır. Yokluk ve yoksulluk içerisinde olmasına rağmen necip milletimizin üstün fedakârlığı, gayreti ve de kahramanlığı vardır.
Ve bilinmelidir ki; aradan kaç yıl geçerse geçsin, bu milletin istiklal ve istikbaline olan bağlılığı kesinlikle değişmeyecek, zayıflamayacak ve tükenmeyecektir. Bu sebeple geçmişte olduğu gibi, bugün ve bundan sonra da, ihanetin her türlüsüne karşı dikkatli ve fitnenin her çeşidine karşı uyanık olmak zorundayız. Bugün, yani Erzurum Kongresi’nin 101’inci yıl dönümünde bir kez daha ifade ediyor ve diyorum ki: Bu milletin davası; vatanı için can vermeyi canına minnet sayanların davasıdır. Bu milletin davası; ay yıldızlı al bayrak misali yere düşmeyen ve düşürülmeyenlerin davasıdır. Ve bu milletin davası; vatan ve hürriyet davasıdır, devletin bekasıdır. Dolayısıyla tıpkı 23 Temmuz 1919’da olduğu gibi, bugün ve bundan sonra da sesimiz ve sözümüzle tek olmaya devam edeceğiz. Ecdadımızın ve milletimizin şanını, şerefini ve namını Allah’ın izniyle de, yere düşürmeyeceğiz. Bu vesileyle Cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını, tüm şehit ve gazilerimizi rahmet, minnet ve şükranla yâd ediyorum.” Konuşmaların ardından protokol üyeleri Erzurum Kongre Binası’nda gerçekleştirilen programa katıldı, Türk Hava Kuvvetleri’nin F-16’larla gerçekleştirdiği muhteşem hava gösterisini izledi.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.