Kokunun 5 bin yıllık tarihi "Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum" sergisinde

Ülkece zorlu zamanlardan geçilen bugünlerde, kadim uygarlıklara sarılmanın iyileştiren ve birleştiren gücü ile Erzurum’da farklı bir etkinlik gerçekleştirildi.
Erzurum ve çevre bölgelerdeki kadim koku kültürlerinin mirasına yer verilen sergide, Bronz Çağ’dan itibaren kokunun günlük hayatta ve çeşitli ritüellerde kullanımını sağlayan koku kapları, kokunun sunulduğu, sanat eseri niteliğinde replikalar yer alıyor.
Türkiye zorlu bir sürecin içinden geçerken, Anadolu’nun şifa dolu birleştirici manevi gücünü aldığı kadim uygarlıkların beşiklerinden biri olan Erzurum da bu ruhsal zenginliğe dokunmak üzere "Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum" sergisinde buluştu.
Antik çağlardan bu yana en önemli kültür merkezlerinden biri olan Erzurum’da kadim medeniyetlerin koku kültürlerine dair zaman yolculuğu niteliğinde bir sergi düzenlendi. Sergide Bronz Çağ’dan beri önemli kültür merkezlerinden biri olan Erzurum’da kadim koku medeniyetlerinin izleri koku tutkunlarıyla buluşuyor.
Bronz Çağı'nın kapılarını Anadolu’ya açan Erzurum’da, 22 Mart 2023 tarihinde gerçekleşecek "Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum" sergisi, koku meraklılarını binlerce yıl öncesindeki kadim uygarlıkların gizemlerinden biri olan kokunun sırlarını keşfetmeye davet ediyor. Sergi, İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü ile Koku Kültürü ve Turizmi Derneği iş birliğinde düzenleniyor.
Sergi, ziyaretçilerini Erzurum ve çevresinde yaşamış kadim medeniyetlerin koku kültürlerinin geçmişine dair büyüleyici bir yolculuğa çıkarıyor. Sergide Bronz Çağ’dan (Tunç Çağı) beri önemli kültür merkezlerinden biri olan Erzurum’da, kadim koku medeniyetlerinden günümüze kalan miras gün yüzüne çıkıyor. Erzurum’daki kültürlerin yazının icadından bile önce günlük hayatlarında var olan koku kültürünün izleri sergiyle günümüze ulaşıyor. Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum sergisi, bu kadim şehrin koku medeniyetleri açısından oldukça önemli bir merkez olduğunu kanıtlıyor.

Güzel koku kültürü yazının icadından bile önce Erzurum’da var oldu
Doğu Anadolu Bölgesi’nde en önemli antik şehirlerden biri olan Erzurum, sahip olduğu verimli tarım arazileri, yer üstü ve yer altı kaynaklarıyla eski çağlardan bu yana önemli bir yere sahip. Erzurum, Doğu Anadolu’nun yüksek ve engebeli coğrafyası nedeniyle doğu ile batı ve kuzey ile güney arasındaki önemli geçitlerin bölgesi olduğundan tarih boyunca önemli yerleşim merkezlerinden biri oldu.
Önemli yol ağlarının kavşak noktasında yer almasıyla oldukça merkezi bir öneme sahip Erzurum’da Kalkolitik Çağ’dan itibaren yerleşim görülmüştü. Erzurum’un MÖ IV binden itibaren Karaz kültürünün etkisi altında olduğu tespit edilmişti. Yapılan yüzey araştırmaları sonucunda ise aralarında Aşkale Höyük’ün de bulunduğu, Erken Bronz Çağı’na uzanan çok sayıda arkeolojik merkez belirlenmişti. Erzurum, Paleolitik Çağ’dan itibaren ilk yerleşimlerin görüldüğü Doğu Anadolu’nun zorlu coğrafyasında asıl organize yerleşimlerinin ortaya çıktığı Bronz Çağ’ın (MÖ 3300-MÖ 1200) önemli merkezlerinden biri olarak konumlanıyor.
Arkeoloji, koku kültürü tarihi ve sanat tarihi meraklılarına hitap eden Kokunun İzinde: Bronz Çağda Erzurum sergisi, tarihi 5 bin yıla kadar uzanan kadim koku kültürlerine dair önemli bulguları gözler önüne seriyor.

"Dünya platformunda hak etmiş olduğu gururu yaşatmak için çıkmış olduğumuz bu yolda birçok projeler yapıyoruz"
Koku Kültürü Dernek Başkan Yardımcısı Bihter Türkan Ergül, "Koku Kültürü Derneği ve İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumsal İlişkiler Genel Müdürlüğü iş ortaklığında yürütmüş olduğumuz muhteşem bir projedeyiz. Burada Bronz Çağı'na ait koku kültürlerini çalıştık. Daha yazı bulunmadan burada muhteşem bir koku kültürü varmış. Erzurum ve civarında Karaz medeniyetindeki koku, endemik bitkilerle, baharatlarla, çiçeklerle birçok koku kültürleri varmış. Bununla birlikte kokunun ticareti yapıldığı gibi özel kokular kullanıldığının yanı sıra aynı zamanda sağlık ve şifada da kullanılmış, hastalıkların tedavi edilmesinde, protokol ve devlet erkanında, uluslararası ilişkilerde ve ziyaretlerde, kabul törenlerinde güzel kokular hep varmış Bronz Çağı'nda. Bronz Çağı'na ait koku kaplarını dünya platformuna çıkartıyoruz Erzurum ve coğrafyasından, Karaz medeniyetinden. Koku tarihi Anadolu medeniyetlerinde oldukça yaygın ve milattan öncesine kadar giden birçok bilgi var, Koku Kültürü Derneği olarak bunları çalışıp dünya platformunda hak etmiş olduğu gururu yaşatmak için çıkmış olduğumuz bu yolda birçok projeler yapıyoruz" dedi.
Sivas Cumhuriyet Üniversitesinden Doç. Dr. Cenker Atila ise, "Buradaki eserler dünyanın çeşitli bölgelerinden, değişik antik kentlerinden, eserlerin bire bir replikalarından oluşuyor. Eserler için özel etiketler hazırladık, etiketlerde orijinal hallerinin fotoğrafları bulunmakta olup, yanlarındaki eserler ise Türkiye’deki ünlü seramik ve cam sanatçılarının yapmış olduğu bire bir kopyaları. Dünyanın çeşitli yerlerinde oldukları için ve dünyanın çeşitli yerlerinde sergilendikleri için orijinallerini getirmek mümkün değil" diye konuştu.