Kolon kanserinin her yaşta görülme riski olsa da en sık 50 yaşından sonra gözlenmektedir. Basit bir kramp ve şişkinlikle karıştırılabilen kolon kanserinde belirtiler genellikle hastalık ilerleyene kadar fark edilmez. Ancak bu 5 belirtiye dikkat ederek erken aşamada yakalayabilirsiniz.
Kolan kanseri nedir?
Halk arasında “kalın bağırsak” olarak bilinen ve sindirim sisteminin en son kısmında yer alan bölgede gelişen bir hastalık olan kolon kanseri, yaşamı boyunca her 20 kişiden 1’inde görülmektedir.
Kolon ve rektum, sindirim sisteminin birer parçasıdır. Kalın bağırsak, ince bağırsaktan sonra gelen organlardır ve ortalama 1,5 m uzunluğundadır. Ters dönmüş U harfi şeklinde karnın sağ alt tarafından kör bağırsak ile başlar, yukarı çıkar ve karaciğer altından dönüş yaparak karnı yatay geçer. Sol üst köşede yerleşen dalağın altına gelir ve yine bir dönüş yaparak sol taraftan aşağı doğru yönelerek rektumla birleşir. Rektum, ortalama 15 cm uzunluğunda ve kalın bağırsağın genişlemesi sonucu oluşan sindirim sisteminin son kısmıdır.F
Kolon kanseri, kolonda yer alan hücrelerde başlar. Hücre sayısı çoğaldıkça, peçete halkası gibi dairesel şekilde kolon etrafına yayılır. Erken tanı konması halinde, kanser hücreleri sadece kolon içi ile sınırlı olarak tespit edilebilir. Erken tanı konamaması halinde ise, kanser yakın organlara, lenf bezlerine ve kan dolaşımı yoluyla karaciğer, akciğer ve diğer organlara yayılım gösterebilir.
Kolon kanseri tedavisinde başarıyı getiren en önemli kriter ise erken teşhistir. Kolon ya da kalın bağırsak kanseri erken evrede saptandığında hastalıktan tamamen kurtulmak mümkündür.
Kolorektal kanser hem erkeklerde hem de kadınlarda en sık görülen kanserlerden biridir. Eisk her iki cinsiyet için de neredeyse aynıdır.
Kolorektal kanser, kolon veya rektumda başlayan ve sindirim sistemindeki kalın bağırsağı oluşturan herhangi bir kanseri ifade eder. Polipler veya tümörler kolon veya rektumda oluşabilir.
Çoğu iyi huyludur, ancak adenomatöz polipler ve farklı adenomlar dahil olmak üzere bazı tiplerin kanserli olma riski daha yüksektir. Hiperplastik polipler genellikle kansere dönüşmez
Kadın - Aile
Kolon temizliği nasıl yapılır? Evde doğal kolon temizliği için tarif
Kolon kanserinde risk faktörleri
Hem erkekler hem de kadınlar kolon kanseri riski altındadır. Kendi risk faktörlerinizi bilmek çok önemli olsa da, teşhis edilenlerin yüzde 75'inden fazlasının bilinen bir risk faktörü olmadığı bilinmektedir.
İşte kolon kanserine yakalanma riskini artıran faktörler:
- Kolon kanseri teşhisi konan baba veya anne, kardeş veya çocuk veya 50 yaşından önce teşhis edilen ebeveyn.
- Bazı poliplerin kişisel veya ailede olması.
- Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi inflamatuar bağırsak hastalığı.
- Yumurtalık, endometriyal veya meme kanseri tanısı.
- Hareketsiz yaşam tarzı.
- Aşırı kilo veya obezite.
- Kırmızı ve endüstriyel et tüketimi.
- Meyve ve sebzeler bakımından düşük diyet.
- Sigara içmek ve alkol almak.
Kolon kanserinde dikkat edilmesi gereken 5 belirti
Kolon kanseri özellikle erken evrelerde belirti vermez ancak küçük değişikliklere dikkat ederek kanseri erken aşamada fark edebilmek mümkündür.
Kansızlık
Anemi, kırmızı kan hücrelerinin sayısı yetersiz olduğunda ortaya çıkar. Kolon kanseri durumunda, iç kanama meydana gelebilir, genellikle kolorektal kanserlerin ilk belirtilerinden biridir. Ve eğer bir kadınsanız, ekstra karmaşık bir duruma girebilirsiniz, çünkü bazı hastalara anemilerinin menstrüasyonlarıyla ilgili olduğu ve bu konuda endişelenmemeleri gerektiği söylenir. Bu, tanı konmasını geciktirebilir.
Anemisi olan bir kadınsanız ve demir takviyesi tedavisi sorunu çözmezse, doktorunuzdan sizi kolorektal kanser için taramasını isteyebilirsiniz.
Rektal kanama
Hemoroidler, rektumda kaşıntı ve kanamaya neden olabilen çıkıntılı ve şişmiş damarlar, insanların sildikten sonra klozetteki veya tuvalet kağıdındaki kanı fark ettiklerinde düşündükleri ilk şeydir. Rektal kanama normal değildir. Tabii ki hemoroid olabilir, ancak gerçekten öğrenmenin tek yolu bir muayenedir.
Hemoroid tanısı koymak için rektal muayeneye ihtiyacınız vardır. Hem hemoroid hem de kolon kanserine sahip olmanın mümkün olduğunu unutmayın. Hemoroidleriniz tedaviden sonra iyileşmezse, mutlaka bir uzmana başvurun. Hemoroid yokluğunda rektal kanama meydana gelirse, kolonoskopi yaptırmak için geç kalmayın.
Bağırsak geçişinde değişiklikler
Vücut rutini sever. Alışkanlıklarınız iyice yerleştikten sonra, hiçbir şey değişmemelidir. Herhangi bir değişiklik fark ederseniz, doktorunuza danışın. Bu değişiklikler ishal, devam eden kabızlık veya günde bir ila dört kez artan bağırsak hareketlerinin sıklığıdır.
Karın ağrısı ve karmplar
Kramplar veya karın ağrısını görmezden gelmeyin. Özellikle kadınlar karın ağrısından şikayet ettiklerinde, bunun sindirim sistemindeki bir problemden ziyade jinekolojik bir sorun olduğu varsayarlar. Adet döngünüzle ilgili olmadığını bildiğiniz karın ağrınız varsa veya ilk kez yaşıyorsanız mutlaka bir uzmana başvurun. Kendinizi gözlemlemekten çekinmeyin, kendi kendinize teşhis uygulamak hayatınızı kurtarabilir.
Açıklanamayan yorgunluk veya kilo kaybı
Yorgunluğu uyku eksikliğine ve kilo kaybını strese bağlamak kolay olsa da, bu değişiklikleri diğer belirtilerin ışığında doktorunuzla konuşmalısınız.
Kolon kanseri nasıl teşhis edilir?
Belirtileriniz olmasa bile, aşağıdakiler de dahil olmak üzere önerilen kolon kanseri tarama testlerinden geçebilirsiniz:
Dışkı testleri
Bunlar fekal immünokimyasal testidir (FIT). Dışkı testleri, dışkıdaki kanı veya değişmiş DNA'yı tespit etmek için bir kimyasal veya antikor kullanır. Teste bağlı olarak, her bir ila üç yılda bir yapmanız gerekecektir.
Esnek sigmoidoskopi
Rektumdaki polipleri veya kolonun alt tarafındaki tümörleri tespit etmek için rektuma lambalı küçük bir tüp yerleştirilir. Bu testi her beş yılda bir yaptırmanız gerekecektir.
Kolonoskopi
Ortalama riski olan kişiler, 45 veya 50 yaşından itibaren her 10 yılda bir bu testten geçmelidir.
Kolorektal kanser belirtileri veya semptomlarınız varsa veya anormal bir şey nedeniyle takip testine ihtiyacınız varsa, neyin yanlış olduğunu belirlemek için ek testlerden geçmeniz gerekecektir.
Kolon kanserinin önlenmesi tarama ile başlar. Tarama için sizin için en uygun zaman ve sizi erken teşhis için aday yapan risk faktörleri hakkında doktorunuzla konuşun. Polipler, kanserli hale gelmeden önce çıkarılabilirler.
Bazı yaşam tarzı değişiklikleri de kolon kanseri gelişme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir:
- Bol miktarda meyve, sebze ve kepekli tahıllar yiyin.
- Kırmızı et tüketiminizi, özellikle endüstriyel etlerinizi azaltın.
- Egzersiz yapın.
- Alkol tüketmeyin.
- Sigara içmekten kaçının.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.