KURAN KURSLARI KONUSUNDA KISA NOTLAR

Kur’an Kurslarının kuruluş tarihi cumhuriyetin ilk yıllarına dayanmaktadır.1924 yılında "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" çıkarılınca medreseler "İmam Hatip Okuluna" dönüştürüldü. Onlarda zamanla kapanınca Diyanet İşleri Başkanlığı "Daru'l Huffaz" yani Hafız Mekteplerini açmak için girişimleri başlattı. 1925 yılı bütçe görüşmelerinde 50 milletvekilinin ortak imzasıyla verilen bir Önergeyle bütçeye “Hafız-ı Kuran yetiştirmek üzere 10 kişi için 50 bin liralık tahsisat Konması” teklif edilmiş, önerge kabul edilerek yürürlüğe konmuştur. Diyanet İşleri Başkanlığı 1925 yılı bütçesinde de “Huffaz Muallimleri Ucaratı” olarak ayrı bir ödenek faslı açılarak bugünkü Kuran Kurslarının temelleri atılmıştır..
1925 yılında kurulmaya başlanan "Kur'an Kursları” zamanla artış göstermiştir. İlk kurulduklarında dokuz ayrı şehirde faaliyete başlayan 9 kurs yıllar içinde gelişmeler kaydederek 1934 yılında sayıları 14'e ulaşmıştır. 1925 yılında 9 kursta toplam 232 öğrenci okuyorken, 1934-1945 arasında kurs sayılarında meydana gelen artış sonucunda 1945 yılı itibarıyla 41'e ulaşmıştı.
1945’ten 1950 yılları arsında Kuran Kursu sayısında meydana gelen artışlar devam etmiş,  sayıları 41'den 127'ye çıkmıştır. Geçen zaman içinde kursa devam eden öğrenci sayılarındaki artış gözle görülür hale gelmiştir. Mesela 1945 yılında 41 adet kurs varken sayısı 1946 yılında 61'e ulaşmıştır. Kursa giden toplam öğrenci sayısı da 2765 'e ulaşmıştır.
1950’ye gelindiğinde kurs sayısı 127 olmuş, buna karşılık kursa giden öğrenci sayısı hızla artarak 8706'ya çıkmıştır. 1950-1980 yılları arasında Kuran kursları sayısındaki artışla birlikte sayı 2610,  öğrenci sayısı ise 67.816'yı bulmuştu. 28 Şubat öncesinde yani 1997 yılında kurs sayısı katlanarak 5241, öğrenci sayısı 180.000'lere ulaşmıştı. Ancak 28 Şubat sürecinin devamında bu artış durmuş ve azalma eğilimine girmişti. 2000 yılına gelindiğinde kurs sayısında ve öğrenci sayısında ciddi azalmalar olmuş, aktif Kuran kurusu sayısı 3252’e gerilerken, öğrenci sayısı 90.353 kişiye düştü.
2012 yılına gelindiğinde 12 yıllık sürede kuran kursları sayısı çok hızlı artış göstererek 11.075 ulaşmışken toplam 16.824 öğretici görev almıştı. Usta öğretici olarak görev alanların sayısı gelişmeye paralel olarak artış göstermişti. Kurslara giden kadınların sayısı   %86’sı kadınlardan oluşmuştur. Aynı dönemde hafızlık yapanların sayısı 20.123 olup bunlarında %59'u kadınlardan oluşmuştu. Yüzeyden okuyan öğrencilerin sayısı 392.311 olarak kaydedilmiş ve %85'i kadınlardan oluşmuştu. Toplam öğrenci sayısı 412. 424 kişiye ulaşılmıştı. Bu sayılara özel Kuran öğrenenler dâhil edilmemiş olup bu yönde ciddi bir çalışma yapılmamıştır.
Yine Diyanet İşleri Başkanlığının 22.000 kişi üzerinde yaptığı bir anket çalışmasına göre toplumun %40'ı Kuran okumasını biliyor iken %60 kişi kuran okumasını bilmiyor. Bilmeyenlerinde %20'si hayatında Kuranı Kerimi hiç eline almamış.
2021 itibarıyla ise sayıları 19 bin 503'e ulaşan Kuran kurslarının 5 bin 978'inin köylerde bulunmaktadır. Halen Türkiye'de 200 bin civarında hafız olduğu tahmin edilmektedir.
.