Valilere yeni yetkiler

Valiler, ‘suçun aydınlatılması ve faillerinin bulunması’ için polise acele tedbir alma emri verebilecek, belediyelerin araçlarını kullanabilecek...

Hükümetin hazırladığı yeni ‘güvenlik paketi’ TBMM’ye gönderildi. Çok kapsamlı düzenlemeler içeren pakette valilere tanınan yetkiler dikkat çekti.

İl İdaresi Kanunu’nda yapılan değişiklikte şu düzenleme yer aldı: “Vali, lüzumu halinde, kolluk amir ve memurlarına suçun aydınlatılması ve suç faillerinin bulunması için gereken acele tedbirlerin alınması hususunda doğrudan emirler verebilir. Kolluk bu emirleri mevzuatta belirlenen usule uygun olarak yerine getirir.”

Araçlar emre amade

Bir başka düzenleme ise, valilerin belediyelerin araçlarını kullanma yetkisini içeriyor: “Vali, kamu düzenini ve güvenliğini veya kişilerin can ve mal emniyetini sağlamak amacıyla aldığı tedbir ve kararların uygulanması için adli kuruluşlar ile (D) fıkrası hükmü saklı kalmak kaydıyla askeri kuruluşlar dışında, mahalli idareler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının itfaiye, ambulans, çekici, iş makinesi ve tedbirlerin zorunlu kıldığı diğer araç ve gereçlerinden yararlanabilir, personeline görev verebilir. Kamu kurum ve kuruluşları, valinin bu konudaki emir ve talimatlarını yerine getirmek zorundadır. Aksi takdirde vali emir ve talimatlarını’ kolluk aracılığıyla uygular. Bu fıkradaki yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya geciktirilmesi sebebiyle oluşan kamu zararı ile gerçek ve tüzel kişilerin Devlet tarafından karşılanan zararları ilgili idarece genel hükümlere göre sorumlu kamu görevlilerinden tazmin edilir.”

Komutana not

Tasarının jandarma teşkilatını ilgilendiren değişiklikler kısmında ise, il jandarma komutanı hakkında il valisince değerlendirme raporu hazırlanması yer alıyor. Değerlendirme raporları personelin terfi, ödüllendirme, atama ve yer değiştirmesinde dikkate alınacak. Jandarma komutanlarının izinlerini de mülki amirler verecek.

Jandarma teşkilatında daire başkanı ile il ve ilçe jandarma komutanlarını atama yetkisi, İçişleri Bakanlığı’na verilecek. General düzeyindeki subay atamaları, müşterek kararname ile yapılacak. Sahil Güvenlik komutanlarını, İçişleri Bakanı atayacak.

Polise ek gözaltı

Polis suç işlemenin önlenmesi, kaçan failin yakalanması, yurttaşların hayatlarına, mal varlığına veya topluma yönelik tehlikenin önlenmesi amacıyla amirin emriyle kişilerin üstünü, eşyasını ve aracını arayabilecek. Polis, toplumsal olayları önlemek için kişileri o anda bulundukları yerden geçici olarak uzaklaştırabilecek veya bir yere girmelerini engelleyebilecek. Polise, suçüstü hallerinde 48 saate kadar gözaltı hakkı verilecek.

Molotofa karşı silah

Molotof kokteyli, silah olarak kabul edilecek. Vatandaşın canına, konutuna, iş bulunduğu açık ve kapalı alanlara molotof ve benzeri maddelerle saldırılması hallerinde kolluk güçleri silah kullanabilecek. Gösterilere; silah, taş, sopa, sapan, demir bilye ile havai fişek, yakıcı, yaralayıcı maddelerle katılanlara 2.5 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecek. Gösterilerde yüzlerini bez ve benzeri unsurlarla tanınmayacak biçimde kapatanlara, 2.5 yıldan 4 yıla kadar hapis verilecek.

Emniyette tasfiye imkanı

Yasada rütbeli polislerle ilgili de çarpıcı düzenlemeler var. Emniyet Genel Müdürlüğü’nde halen belli görevlerde olan 1. sınıf emniyet müdürleri yerlerini koruyacaklar. Ancak getirilen geçici madde ile, maddede sayılan görevlerde olmayan tüm 1. sınıf müdürler, Yüksek Kurul önerisi ve İçişleri Bakanı Kararı ile, kanun yürürlüğe girer girmez emekli edilebilecekler. Yine geçici maddeye göre, 1. sınıf müdürlerin aksine, 2., 3. ve 4. sınıf emniyet müdürleri, eğer emeklilik şartlarını doldurmuşlarsa, hangi görevde olurlarsa olsunlar, kanun yürürlüğe girer girmez emeli edilebilecekler.

Soyadına düzeltme

Soyadı Kanunu’na aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası bulunan ad ve soyadları mahkeme kararı aranmaksızın il veya ilçe idare kurulu kararıyla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilecek. Boşandığı eşinin soyadını kullanmasıan izin verilen kadının evlenmeden önceki soyadını; eşinin soyadı ile birlikte önceki soyadını taşıyan kadının sadece eşinin soyadını kullanmak istemesi halinde, nüfus müdürlüğünce gerekli işlem yapılacak.”